De Groninger Rijwielenfabriek

Spatborden

De spatborden van Fongers hadden een kenmerkende vorm. Tot 1923 werden vrij smalle borden (50 mm) gemonteerd met een ‘platrond’ profiel (op de goedkopere modellen) of een profiel met hogere rug (op de dure modellen). De (massieve) spatbordstangetjes werden met boutjes aan uitstekende nokjes op het spatbord vastgezet en hadden scharnierende oogjes voor bevestiging aan de assen. In 1933 schakelt men over op de (steviger) buisvormige spatbordstangen waarvan de bevestiging binnen het spatbord valt. Tot 1923 werden korte voorspatborden gemonteerd (eindigend kort voor het kroonstuk). Vanaf 1923 worden de bekende Fongers spatborden met de hoge golvende rug toegepast (breedte 60 mm). Van 1924 tot 1927 werden de  voorspatborden verlengd met een plat verlengstukje; dit had te maken met de U-vormige rembogen die geen ruimte boden voor de nieuwe spatborden met hogere rug.

spatbordophanging 1910
spatbordophanging aan voorvork 1912
spatbord verlengstuk
verlengstuk voorspatbord 1924-1927
achterspatbord DZ 1922
achterspatbord met dunne spatbordstangen en uitwendige bevestiging op model DZ 1922
spatbord 1934
achterspatbord met buisvormige stangen en bevestiging in het spatbord op model BB 1934
SAM_4609
achterspatbordbevestiging op model BD 1912

Fongers bevestigde zijn spatborden met een beugeltje aan het mannetje van de staande achtervork, in elk geval tot 1935.

De meeste Fongers modellen hadden dubbele groene biezen op het spatbord.

BB 1929 pomp
biezen op model BB 1929

Anders dan veel andere merken monteerde Fongers tot 1937 geen jasbeschermers op herenfietsen (alleen tegen meerprijs); waarschijnlijk vond men de destijds gebruikelijke, grote zwarte jasbeschermers afbreuk doen aan het ranke uiterlijk van de herenmodellen. Op damesmodellen zijn tot ca. 1940 altijd netjes (van verschillende soorten) gemonteerd om de lange jurken en jassen van de dames van het achterwiel af te schermen. Van ca. 1938 tot 1960 zijn de speciale Fongers jasbeschermers leverbaar; deze grote, zwarte schermen zijn gemonteerd op een metalen frame, dat in het achterspatbord wordt gemonteerd.

H 65 rechts
Fongers jasbeschermers met binnenspatbord op model H65 1937

Vanaf de jaren 50 gaat Fongers op de sportievere fietsen doorzichtige jasbeschermers plaatsen (fabricaat Hesling), aanvankelijk van mica met een golvend patroon, later met vlak plastic.

GS zitbuis
jasbeschermer op model Grand Sport dames 1965

Pas in 1932 worden standaard bagagedragers gemonteerd op de Fongers fietsen (voor die tijd tegen meerprijs leverbaar). In de jaren 30 hebben deze dragers beugeltjes aan de onderzijde waar riempjes doorheen kunnen worden gehaald. Aan de achterzijde van de drager zat tot ca. 1958 een oranje Fongers groothandelstransfer (dat meestal door slijtage verdwenen is).

DSL 1957 bagagedrager
bagagedrager 1957